Serebral Palsili Hastalarda Ergoterapinin Yeri

Serebral Palsi (SP), beynin gelişimi sırasında meydana gelen hasar sonucu ortaya çıkan kalıcı motor fonksiyon bozukluğudur.
Kas kontrolü, koordinasyon, denge ve hareket yeteneğini etkileyen bu durum, çocukluk çağında en sık görülen nörolojik bozukluklardan biridir.

Serebral Palsi hastalarında tedavinin temel amacı, bireyin bağımsız yaşam becerilerini artırmak ve günlük aktivitelerde mümkün olan en yüksek düzeyde katılım sağlamaktır.
Bu hedefe ulaşmanın en etkili yollarından biri de ergoterapi (iş-uğraşı terapisi) uygulamalarıdır.

Ergoterapi, bireyin fiziksel, bilişsel ve duygusal becerilerini geliştirerek yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlayan bir rehabilitasyon alanıdır.
Bu yazıda, Serebral Palsi hastalarında uygulanan ergoterapi tekniklerini, robotik rehabilitasyonla olan ilişkisini ve tedavideki önemini detaylı biçimde inceleyeceğiz.

Serebral Palsi Nedir?

Serebral Palsi, beynin hareket kontrolünü sağlayan bölgelerinde hasar oluşmasıyla ortaya çıkan, ilerleyici olmayan ancak etkileri kalıcı olan bir durumdur.
Hasar genellikle doğum öncesi, doğum sırası veya doğumdan hemen sonra meydana gelir.

Başlıca nedenleri:

Gebelikte geçirilen enfeksiyonlar
Doğumda oksijen yetersizliği
Erken doğum veya düşük doğum ağırlığı
Beyin kanaması veya kafa travması

Serebral Palsi; spastik, atetoid (diskinetik), ataksik veya karma tip olmak üzere farklı alt türlere ayrılır.
Her bir tipte farklı kas tonusu, hareket kalitesi ve postüral kontrol problemleri görülür.

Ergoterapinin Serebral Palsi Tedavisindeki Rolü

Ergoterapi, sadece fiziksel becerilerin geliştirilmesine değil, aynı zamanda günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığın artırılmasına odaklanır.

Serebral Palsi hastalarında ergoterapinin hedefleri şunlardır:

El-göz koordinasyonunu geliştirmek
Günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlık kazandırmak
Kas kontrolü ve hareket planlamasını desteklemek
Denge ve duruşu iyileştirmek
Sosyal katılımı ve özgüveni artırmak

Bu hedefler doğrultusunda terapistler, oyun, duyu bütünleme, bilişsel çalışmalar ve teknolojik destekli robotik sistemlerle bütüncül bir yaklaşım uygularlar.

Ergoterapi Teknikleri

Serebral Palsi hastalarında kullanılan ergoterapi teknikleri, kişinin yaşına, hastalığın tipine ve fonksiyonel seviyesine göre farklılık gösterir.
Aşağıda bu teknikler, fizyoterapi ve robotik rehabilitasyonla birlikte açıklanmıştır.

1. Duyu Bütünleme Terapisi

Serebral Palsi hastalarında sık görülen bir durum, beynin duyusal bilgileri (dokunma, görme, işitme, denge gibi) doğru bir şekilde işlemede zorlanmasıdır.
Duyu bütünleme terapisi, bu duyular arasındaki iletişimi güçlendirir ve motor kontrolü artırır.

Uygulama örnekleri:

Farklı yüzeylerde yürüme, denge tahtasında çalışma
Dokunsal uyaranlarla (fırçalama, kum, top vb.) duyusal farkındalık geliştirme
Salıncak veya denge platformlarında vücut pozisyonu eğitimi

Bu terapi, çocuğun çevresine daha organize tepkiler vermesini sağlar ve motor becerileri geliştirir.

2. El ve El-Bilek Fonksiyonlarını Geliştirme Çalışmaları

SP hastalarında ince motor beceriler, özellikle el ve parmak hareketleri kısıtlıdır.
Ergoterapi, bu becerilerin gelişmesi için çeşitli uygulamalar içerir:

Kullanılan teknikler:

Nesne tutma-bırakma egzersizleri
Hamur, kil veya boncukla yapılan el kası güçlendirme aktiviteleri
Kaşık, kalem veya fırça gibi araçlarla kavrama eğitimi
Robotik el rehabilitasyon cihazları (örneğin Amadeo Hand) ile tekrarlayıcı hareket çalışmaları

Bu çalışmalar, el becerilerini geliştirerek günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlığı artırır.

3. Postür ve Denge Eğitimi

Serebral Palsi hastalarının büyük çoğunluğunda gövde kontrolü zayıftır.
Dengeyi koruyamamak, oturma ve yürüme becerilerini zorlaştırır.

Ergoterapi bu sorunu şu yöntemlerle ele alır:

Oturma dengesi egzersizleri
Gövde stabilizasyonu çalışmaları
Denge yastıkları, toplar ve platformlarla yapılan kontrollü egzersizler
Robotik denge cihazları ile güvenli ve tekrarlı duruş eğitimi

Bu çalışmalar, çocuğun vücut farkındalığını artırır ve dik durma becerisini güçlendirir.

4. Günlük Yaşam Aktiviteleri Eğitimi

Ergoterapinin en önemli alanlarından biri, hastanın günlük yaşam aktivitelerinde bağımsız hale gelmesini sağlamaktır.

Bu eğitimler şunları içerir:

Giyinme, yemek yeme, tuvalet kullanımı gibi temel beceriler
El-göz koordinasyonu gerektiren yazı yazma, boya yapma gibi aktiviteler
Masa başı oturma, araç gereç kullanma ve ev içi güvenlik eğitimi

Terapistler, bu aktiviteleri oyunlaştırarak çocuk için keyifli hale getirir.

5. Robotik Destekli Ergoterapi Uygulamaları

Robotik rehabilitasyon, Serebral Palsi tedavisinde son yıllarda büyük bir ilerleme sağlamıştır.
Robotik cihazlar, beynin yeniden öğrenme kapasitesini (nöroplastisite) artırarak kas kontrolünü geliştirir. Bu cihazlar, doğru hareketi tekrarlayarak beynin kaslarla yeniden bağlantı kurmasını sağlar. Ayrıca terapi süresince çocuğun motivasyonunu artıran oyun tabanlı sanal gerçeklik uygulamaları da kullanılmaktadır.

6. Bilişsel ve Motor Entegrasyon Çalışmaları

Serebral Palsi sadece kas sistemini değil, bilişsel fonksiyonları da etkileyebilir.
Ergoterapi, dikkat, hafıza, planlama ve problem çözme becerilerini destekler.

Uygulama örnekleri:

Renk-sayı eşleştirme oyunları
Görsel dikkat çalışmaları
Motor hareketle bilişsel görevlerin eşleştirildiği egzersizler (örneğin top atarken renk söyleme)

Bu çalışmalar, hem zihinsel hem motor gelişimi destekleyerek öğrenmeyi kolaylaştırır.

7. Oyun ve Aktivite Temelli Terapi

Çocuklarda tedavi motivasyonunu artırmanın en etkili yolu oyundur.
Ergoterapi süreci oyunlaştırılarak çocuğun ilgisi canlı tutulur.

Oyun temelli terapi örnekleri:

Bloklarla kule yapma
Top atma, hedefe vurma oyunları
Renkli zeminlerde denge aktiviteleri
Sanal gerçeklik oyunlarıyla motor beceri geliştirme

Bu uygulamalar, tedaviyi eğlenceli hale getirirken el-göz koordinasyonunu, dengeyi ve dikkat süresini artırır.

Robotik Rehabilitasyon Merkezi’mizde Ergoterapi Yaklaşımı

Robotik Rehabilitasyon Merkezi, Serebral Palsi hastaları için hem manuel hem teknolojik yaklaşımları birleştirerek modern tedavi yöntemleri sunar.

Merkezimizde:

Kapsamlı nörolojik ve fonksiyonel değerlendirme
Robotik el ve kol tedavisi (Armeo Power, Amadeo Hand)
Duyu bütünleme odalarında özel egzersiz programları
Ergoterapi ve fizyoterapi entegrasyonu
Aile eğitimi ve psikolojik destek hizmetleri

bir arada uygulanmaktadır.

Bu multidisipliner yaklaşım, hastaların fiziksel ve psikolojik gelişimini desteklerken uzun vadeli bağımsızlığı hedefler.

Ergoterapi Süresi ve Sıklığı

Tedavi süresi, hastalığın şiddetine ve hastanın ilerleme hızına göre değişir.
Genellikle:

Haftada 3–5 seans,
Her seans 45–60 dakika,
Tedavi süreci 3 aydan 12 aya kadar devam edebilir.

Robotik destekli ergoterapi, klasik tedaviye göre daha hızlı sonuçlar alınmasını sağlayabilir.

Sonuç olarak,

Serebral Palsi hastalarında ergoterapi, sadece kas gücünü değil; bağımsız yaşam becerilerini, özgüveni ve sosyal katılımı da geliştirir.
Modern tedavi yaklaşımlarında robotik rehabilitasyon teknolojileri, bu süreci daha etkili, güvenli ve motive edici hale getirir.

Erken dönemde başlanan, düzenli takip edilen ve kişiye özel planlanan ergoterapi programları sayesinde çocuklar, günlük yaşamlarında daha aktif ve bağımsız hale gelebilirler.

Robotik Rehabilitasyon Merkezi olarak amacımız, her çocuğun potansiyelini en üst düzeye çıkarmak ve hayata güçlü adımlarla katılımını sağlamaktır. Detaylı bilgi ve randevu işlemleri için web sitemiz veya telefon numaramız aracılığı ile bizlere ulaşabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz.