Rotator Cuff Ameliyatı Sonrası Fizik Tedavi

Omuz eklemi, insan vücudunun en hareketli eklemlerinden biridir ve bu hareketliliğin sağlanmasında rotator cuff kasları kilit rol oynar. Rotator cuff, omuz başını yerinde tutan ve kolun yukarı, yana ve geriye doğru hareketlerini sağlayan dört kas grubundan oluşur. Bu kaslardan biri ya da birkaçı yırtıldığında, ciddi ağrı, güçsüzlük ve hareket kısıtlılığı gelişir.

Rotator cuff yırtıkları, travma, yaşa bağlı dejenerasyon veya aşırı kullanım sonucu oluşabilir. Yırtığın boyutu ve hastanın fonksiyonel ihtiyaçlarına bağlı olarak cerrahi müdahale gerekebilir. Ancak, ameliyat başarılı geçse bile tam bir iyileşme için fizik tedavi ve rehabilitasyon süreci şarttır. Bu yazımızda, rotator cuff ameliyatı sonrası fizik tedavi sürecini, kullanılan yöntemleri ve robotik rehabilitasyonun bu süreçteki rolünü detaylıca ele alacağız.

Rotator Cuff Ameliyatı Nedir?

Rotator cuff yırtığı tedavisinde cerrahi müdahale, genellikle artroskopik olarak yapılır. Cerrah, yırtılan tendonları dikerek yeniden kemiğe tutturur. Bazı durumlarda tendon grefti gerekebilir. Ameliyat sonrası tendonların kemiğe kaynaması zaman alır ve bu süreçte omuzun korunması, doğru egzersizlerle desteklenmesi gerekir.

Neden Fizik Tedavi Şarttır?

Rotator cuff ameliyatından sonra omuzun hemen hareket ettirilmesi tendonların tekrar yırtılmasına neden olabilir. Öte yandan, hareketsiz bırakılması da eklem sertliğine, kas atrofisine ve donuk omuza yol açar. Bu nedenle, dengeli ve evreli bir fizik tedavi planı gereklidir.

Fizik tedavi hedefleri arasında tendon iyileşmesini desteklemek, eklem hareket açıklığını yeniden kazandırmak, kas gücünü geri kazanmak ve omuz stabilitesini artırmak vardır.

Fizik Tedavi Süreci Kaç Aşamadan Oluşur?

Rotator cuff ameliyatı sonrası fizik tedavi genellikle 4 ana evrede planlanır:

Evre 1: Koruma Dönemi (0–4. hafta)

Hasta kol askısıyla immobilize edilir
Pasif omuz egzersizlerine başlanır
El, bilek ve dirseğe yönelik aktif egzersizler uygulanır
Ağrıyı azaltmak için buz, TENS ve elektroterapi kullanılır

Evre 2: Hareket Açıklığı Kazandırma (4–8. hafta)

Pasif egzersizler genişletilir
Yardımlı aktif hareketlere geçilir
Yavaşça omuz çevresi kasları çalıştırılır
Germe egzersizleri ile kapsül sertliği azaltılır

Evre 3: Kas Güçlendirme Dönemi (8–12. hafta)

Aktif omuz hareketlerine başlanır
İzometrik ve dirençli egzersizler eklenir
Gövde ve skapula kasları güçlendirilir
Fonksiyonel hareket örnekleri verilir

Evre 4: Fonksiyonel Rehabilitasyon (3. ay sonrası)

Spor ve iş aktivitelerine dönüş çalışmalarına başlanır
Koordinasyon ve propriosepsiyon egzersizleri çalışılır
Günlük yaşamda üst ekstremite kullanımına yönelik eğitim verilir

Kullanılan Fizik Tedavi Yöntemleri

Her hastanın iyileşme süreci ve semptomları birbirinden farklıdır. Bu nedenle her hastanın oluşturulan fizik tedavi programı da birbirinden farklı olmaktadır. Ancak genel olarak uygulanan tedavi yöntemleri şöyledir:

Egzersiz: Ameliyat sonrası dönemde kasları güçlendirmek için ve kısalan kasları germek için birçok egzersiz uygulanır. Direnci ve tekrarı hastadan hastaya değişmekte olup, hastanın şartlarına göre ayarlanmalıdır.
Elektroterapi: Ağrı kontrolü ve kas stimülasyonu için TENS, NMES gibi akımlar ve doku iyileşmesi için ultrason gibi elektroterapi yöntemleri kullanılabilmektedir.
Manuel Terapi: Yumuşak doku mobilizasyonu, omuz eklemi mobilizasyonları ve skapula mobilitesi için manuel teknikler kullanılır.
Fonksiyonel Egzersizler: Uzanma, taşıma, itme, kaldırma hareketlerini taklit eden aktivitelerle günlük yaşama yönelik hareket kalıplarının kazandırılması amaçlanır.

Robotik Rehabilitasyonun Ameliyat Sonrası Faydası

Robotik sistemler, özellikle omuz hareket açıklığını güvenli ve tekrarlı bir şekilde kazandırmak için etkili bir yöntemdir. Robot destekli cihazlar, hasta hareketi yaparken yönlendirme sağlar ve gerektiğinde destek verir.

Robotik sistemlerin avantajları:

Hedefe yönelik kontrollü egzersiz imkanı
Ağrısız hareket açıklığı geliştirme
Omuz çevresi kasların eş zamanlı aktivasyonu
Biyo-geribildirimle hasta farkındalığını artırma
Egzersiz motivasyonunu yükseltme

Kol robotları, özellikle aktif hareket yeteneği sınırlı hastalarda erken dönemde oldukça faydalıdır. Bu sistemler ile hem iyileşme süreci hızlanır hem de tekrar yırtık riski azaltılır.

Ameliyat Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Doktor ve fizyoterapistin önerdiği süre boyunca omuz immobilize edilmelidir
Aşırı yüklenmeden kaçınılmalı, sadece önerilen egzersizler yapılmalıdır
Uyurken doğru pozisyonda yatmak tendon onarımını korur
Ağrı hissedildiğinde egzersiz hemen bırakılmalı ve uzmana danışılmalıdır

Sonuç olarak,

Rotator cuff ameliyatı, yırtık onarımı için önemli bir adımdır. Ancak bu müdahaleyi kalıcı fonksiyonel iyileşmeye dönüştüren şey, düzenli, disiplinli ve teknolojik destekli fizik tedavi sürecidir. Uzman fizyoterapistler eşliğinde yapılan egzersizler, robotik rehabilitasyonun gücüyle birleştiğinde, hastalar daha kısa sürede, güvenli ve güçlü bir şekilde eski yaşam kalitelerine kavuşabilirler.

Eğer siz de rotator cuff ameliyatı geçirdiyseniz ve etkili bir iyileşme süreci arıyorsanız, Robotik Rehabilitasyon Merkezi olarak her adımda yanınızdayız. Bizlere web sitemiz ya da telefon numaramız üzerinden ulaşabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz!