Lokomat Nedir?

Yürüme kabiliyetinin kaybı, bireyin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen en önemli sağlık sorunlarından biridir. İnme, omurilik yaralanmaları, serebral palsi, multiple skleroz gibi birçok hastalık, yürüyüş fonksiyonlarını kalıcı veya geçici olarak etkileyebilir. Gelişen teknoloji ile birlikte, geleneksel fizik tedavi yöntemlerinin yanında robot destekli rehabilitasyon sistemleri, bu kaybın geri kazanılmasında devrim yaratmıştır. Bu sistemlerin başında ise Lokomatgelmektedir.

Bu yazıda Lokomat cihazını yakından tanıyacak; nasıl çalıştığını, kimlere uygulandığını, avantajlarını ve neden modern fizik tedavinin vazgeçilmez bir parçası olduğunu detaylı şekilde inceleyeceğiz.

Lokomat Nedir?

Lokomat, Hocoma firması tarafından geliştirilen, yürüyüş bozukluklarını tedavi etmek amacıyla kullanılan, robot destekli bir gait training (yürüme eğitimi) cihazıdır. Alt ekstremite (kalça, diz ve ayak bileği) hareketlerini kontrol eden motorlu dış iskelet sistemi sayesinde, hastaların yürüyüşünü simüle eder. Lokomat aynı zamanda hastayı vücut ağırlığı destek sistemine bağlayarak daha az yükle yürümeyi mümkün kılar.

Lokomat sisteminin temel bileşenleri:

Dış iskelet robotu: Kalça ve diz eklemlerine entegre olur, yürüme hareketini yönlendirir.
Vücut ağırlığı destek ünitesi (BWST): Hastanın ağırlığını kısmen alır, yüklenmeyi azaltır.
Yürüyüş bandı (treadmill): Hastanın kontrollü bir yüzeyde yürümesini sağlar.
Geri bildirim ekranları: Hastanın motivasyonunu artırmak için görsel destek sunar.
Uyarlanabilir egzersiz modları: Aktif, pasif veya yardımlı hareket modları ile seviyeye uygun egzersiz sağlar.

Lokomat Nasıl Çalışır?

Lokomat, yürüme fonksiyonunu yeniden kazandırmak için sinir-kas sistemini hedef alan, tekrar temelli bir egzersiz platformudur. Tedavi sürecinde hasta, dış iskelet sistemine bağlanır ve askı sistemiyle yerçekimi etkisinden kısmen kurtarılır. Böylece hasta, ayakta duramasa bile yürüyüş hareketini güvenle gerçekleştirebilir.

Lokomat seansında neler olur?

Hastanın boy ve bacak uzunluğuna göre cihaz ayarlanır.
Askı sistemiyle ağırlık desteği verilir (%10 – %100 arasında ayarlanabilir).
Hastanın yürüme yetisine göre pasif (cihaz yürütür), aktif yardımlı veya aktif mod seçilir.
Görsel-işitsel geri bildirimle hasta sürece katılır.
Seans sonrası tüm veriler sistemde kayıt altına alınır ve gelişim izlenir.

Bu kontrollü ortamda yapılan tekrarlı yürüyüşler, nöroplastisiteyi (sinir sisteminde yeniden yapılanma) teşvik eder.

Lokomat Hangi Hastalıklarda Kullanılır?

Lokomat; merkezi sinir sistemi hasarı, omurilik zedelenmesi ve çeşitli kas hastalıkları nedeniyle yürüme kabiliyeti zayıflayan bireylerde güvenle kullanılır. Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde etkili bir yöntemdir.

Kullanım alanları:

İnme (felç): Hemipleji sonrası yürüme yetisinin yeniden kazanımı
Serebral Palsi (CP): Spastik tipte motor kontrolün gelişimi
Omurilik Yaralanmaları: Parapleji ve tetrapleji vakalarında bipedal hareketin desteklenmesi
Multiple Skleroz (MS): Yorgunluk, denge ve koordinasyon sorunlarının giderilmesi
Parkinson Hastalığı: Yavaş adım ve dengesiz yürüyüşün düzeltilmesi
Travmatik Beyin Hasarı: Koordinasyon ve motor öğrenmenin yeniden yapılandırılması
Kas Hastalıkları (Duchenne, SMA): Kas kaybını yavaşlatmak ve hareketsizliği önlemek

Lokomat’ın sunduğu modüler yapı sayesinde hastalığın şiddetine ve bireyin kapasitesine göre özelleştirilebilir bir tedavi sunulabilir.

Lokomat’ın Avantajları Nelerdir?

1. Yüksek Sayıda Tekrarlı Egzersiz: Hastalar bir seansta binlerce adım atabilir. Bu sayıda tekrarı manuel terapi ile sağlamak mümkün değildir.

2. Doğru ve Simetrik Adım Paterni: Yürüme esnasında simetri sağlanır; yanlış yürüme alışkanlıklarının oluşması engellenir.

3. Nöroplastisiteyi Destekler: Tekrarlı doğru yürüyüş, sinir sisteminde yeniden bağlantılar kurarak motor kontrolü artırır.

4. Hareket Korkusunu Azaltır: Denge ve düşme kaygısı olmadan yürümek, hasta için psikolojik olarak destekleyicidir.

5. Objektif Takip ve Geri Bildirim: Lokomat, yürüyüş verilerini kaydeder. Uzmanlar gelişimi sayısal verilerle takip eder.

6. Çocuk ve Erişkin Kullanımı: Farklı beden ölçülerine uygun versiyonları ile her yaş grubunda güvenle kullanılabilir.

Lokomat ile Gait Training (Yürüme Eğitimi)

Lokomat, yalnızca egzersiz aracı değil; aynı zamanda ileri düzey bir gait training cihazıdır. Gait training, hastanın yeniden dengeli ve koordine bir yürüme biçimi kazanması için yapılan tüm çalışmaları kapsar.

Lokomat ile gait training’in katkıları:

Duruş (postür) kontrolü
Kalça ve diz eklem hareket açıklığının korunması
Denge reaksiyonlarının gelişmesi
Adım simetrisi ve adım uzunluğunun dengelenmesi
Koordinasyonun artırılması

Robotik cihazın sunduğu destek sayesinde hasta, enerji harcamadan yürüyüş modelini doğru şekilde tekrar eder.

Lokomat ile Tedavi Süreci Nasıl Planlanır?

Tedavi planı bireyin klinik durumu, kas gücü ve yürüyüş yetisine göre uzman fizyoterapistler tarafından belirlenir. Tipik bir Lokomat programı şu şekilde yürütülür:

Aşamalar:

İlk değerlendirme: Kas gücü, denge, koordinasyon, spastisite gibi parametreler değerlendirilir.
Kişiye özel program: Hedefler belirlenir, seans süresi ve sıklığı planlanır.
Seanslar: Genellikle günler değişse de 30–60 dakika arasında uygulanır.
Ara değerlendirme: Her 2–4 haftada bir gelişim gözden geçirilir.
Destekleyici tedavi: Lokomat seansları klasik egzersiz, manuel terapi ve denge çalışmaları ile desteklenir.

Lokomat Tedavisinin Psikolojik Etkileri

Lokomat sadece fiziksel değil, psikolojik olarak da hastalar üzerinde olumlu etki yaratır. Özellikle uzun süredir yürüyemeyen bir bireyin, destekle bile olsa ayağa kalkması, umut vericidir. Bu durum;

Özgüven artışı
Depresyonun azalması
Sosyal hayata geri dönüş isteği
Motivasyon artışı gibi sonuçlara yol açar.

Sonuç olarak,

Lokomat, robotik fizik tedavinin geldiği en ileri noktalardan biridir. Yürüme kabiliyetini kaybetmiş ya da kaybetme riski taşıyan bireyler için güvenli, kontrollü, yüksek tekrarlı ve bilimsel olarak kanıtlanmış bir rehabilitasyon yöntemi sunar.

Robotik Rehabilitasyon Merkezi olarak Lokomat sistemini, kişiye özel terapilerle birleştiriyor; her hastamıza yeniden yürümek için bilimle desteklenmiş umut dolu bir yolculuk sunuyoruz.

Bizlere web sitemiz ya da telefon numaramız üzerinden ulaşarak randevu veya detaylı bilgi alabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz!