Duruş Bozukluklarının Tedavisinde Egzersiz ve Biyomekanik Değerlendirme

Duruş (postür), vücudun yerçekimine karşı ayakta, otururken veya hareket hâlindeyken eklemler ve kaslar arasındaki dengeli hizalanmasını ifade eder. İdeal duruş, kas-iskelet sistemi üzerinde minimum stres oluştururken maksimum fonksiyonel verimlilik sağlar. Ancak modern yaşam koşulları, hareketsiz yaşam tarzı, uzun süreli masa başı çalışma, teknolojik cihazların yoğun kullanımı ve yanlış alışkanlıklar duruş bozukluklarının görülme sıklığını ciddi şekilde artırmıştır.

Duruş bozuklukları yalnızca estetik bir problem değil; kronik ağrı, kas dengesizlikleri, solunum kapasitesinde azalma ve fonksiyonel hareket kısıtlılıklarına yol açabilen önemli bir sağlık sorunudur. Robotik Rehabilitasyon Merkezi olarak duruş bozukluklarının tedavisinde temel yaklaşımımız; biyomekanik değerlendirme, kişiye özel egzersiz programlarıve teknoloji destekli rehabilitasyon yöntemlerinin entegrasyonudur.

Bu yazımızda duruş bozukluklarının nedenlerini, biyomekanik değerlendirme süreçlerini ve egzersiz temelli tedavi yaklaşımlarını detaylı şekilde ele alacağız.

Duruş (Postür) Nedir ve Neden Önemlidir?

Postür, vücudun kemik, eklem ve kas sisteminin dengeli bir hizalanma içinde çalışmasını ifade eder. Doğru postür sayesinde:

• Eklem ve kaslara binen yük azalır
• Enerji verimliliği artar
• Kas-iskelet sistemi korunur
• Solunum ve dolaşım daha etkin çalışır
• Ağrı riski azalır

Bozulmuş postür ise zamanla kas yorgunluğu, ağrı ve hareket kısıtlılığına yol açar.

Duruş Bozuklukları Nelerdir?

Duruş bozuklukları, vücudun normal anatomik hizalanmasından sapması sonucu ortaya çıkar.

En sık görülen duruş bozuklukları:

• Kifoz: Sırt bölgesinde aşırı kamburluk
• Lordoz: Bel bölgesinde aşırı çukurlaşma
• Skolyoz: Omurganın yana doğru eğrilmesi
• Forward head posture: Başın öne doğru taşınması
• Yuvarlak omuzlar: Omuzların öne ve aşağı düşmesi
• Pelvik tilt bozuklukları: Leğen kemiğinin öne veya arkaya eğilmesi

Bu bozukluklar tek başına ya da birlikte görülebilir.

Duruş Bozukluklarının Nedenleri

Duruş bozuklukları çoğu zaman tek bir nedene bağlı değildir; çok faktörlü bir yapıya sahiptir.

Başlıca nedenler:

• Uzun süreli oturma ve yanlış ergonomi
• Kas dengesizlikleri (zayıf–kısa kas grupları)
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Teknoloji kullanımına bağlı postüral alışkanlıklar
• Nörolojik veya ortopedik problemler
• Çocukluk döneminde yanlış duruş alışkanlıkları
• Psikolojik faktörler (stres, depresyon)

Bu nedenle tedavide yalnızca egzersiz değil, kapsamlı bir değerlendirme şarttır.

Biyomekanik Değerlendirme Nedir?

Biyomekanik değerlendirme; vücudun statik (ayakta duruş) ve dinamik (hareket sırasında) hizalanmasının bilimsel olarak analiz edilmesidir. Duruş bozukluklarının doğru tedavisi için temel adımdır.

Biyomekanik değerlendirme sayesinde:

• Postüral sapmalar objektif olarak belirlenir
• Kas dengesizlikleri tespit edilir
• Yük dağılımı analiz edilir
• Hareket paternlerindeki bozukluklar saptanır

Bu analizler tedavinin kişiye özel planlanmasını sağlar.

Statik Postür Analizi

Hasta ayakta dururken:

• Baş, omuz, omurga, pelvis, diz ve ayak hizalanması
• Ön, arka ve yan plandan gözlemsel değerlendirme
• Anatomik referans noktaları

incelenir. Bu analiz, duruş bozukluğunun türünü ve şiddetini belirler.

Dinamik Postür ve Hareket Analizi

Yürüme, oturma-kalkma ve fonksiyonel hareketler sırasında:

• Gövde kontrolü
• Ağırlık aktarımı
• Eklem açıları
• Kas aktivasyon sıralaması

değerlendirilir. Birçok duruş bozukluğu yalnızca hareket sırasında belirgin hâle gelir.

Robotik ve Teknoloji Destekli Değerlendirme

Modern rehabilitasyon merkezlerinde biyomekanik analiz, teknolojik sistemlerle desteklenir.

Kullanılan yöntemler:

• Postür analiz yazılımları
• Basınç ve yük dağılım sistemleri
• Hareket sensörleri
• Yürüme analiz cihazları
• EMG (kas aktivite ölçümü)

Robotik Rehabilitasyon Merkezi olarak bu sistemler sayesinde objektif ve güvenilir veriler elde edilir.

Duruş Bozukluklarının Tedavisinde Egzersizin Rolü

Egzersiz, duruş bozukluklarının tedavisinde en etkili ve kalıcı yöntemdir. Ancak her egzersiz her birey için uygun değildir. Egzersiz programı, biyomekanik değerlendirme sonuçlarına göre planlanmalıdır.

1. Kas Dengesizliklerinin Düzeltilmesi

Duruş bozukluklarının temelinde genellikle bazı kasların kısalması, bazılarının zayıflaması yatar.

Sık görülen kas dengesizlikleri:

• Kısa göğüs kasları – zayıf sırt kasları
• Zayıf derin boyun kasları – kısa boyun arka kasları
• Zayıf karın kasları – kısa bel kasları

Egzersiz programı; kısa kasları germeyi, zayıf kasları güçlendirmeyi hedefler.

2. Postüral Stabilizasyon Egzersizleri

Postürün korunması, yalnızca kas gücüyle değil, kasların birlikte ve doğru çalışmasıyla mümkündür.

Bu amaçla:

• Core stabilizasyon egzersizleri
• Gövde kontrol çalışmaları
• Derin kas aktivasyonu

uygulanır. Bu egzersizler omurgaya binen yükü azaltır.

3. Germe (Stretching) Egzersizleri

Kısalmış kaslar duruşu bozar ve ağrıya yol açar.

Germe egzersizlerinin etkileri:

• Kas esnekliğini artırır
• Eklem hareket açıklığını geliştirir
• Postüral hizalanmayı destekler
• Ağrıyı azaltır

Özellikle göğüs, kalça fleksörleri ve hamstring kasları sıklıkla hedeflenir.

4. Kuvvetlendirme Egzersizleri

Zayıf kaslar postürü sürdüremez.

• Sırt ve skapula stabilizatörleri
• Derin boyun fleksörleri
• Karın ve kalça kasları

hedeflenerek duruşa destek sağlanır.

5. Nefes ve Postür Entegrasyonu

Duruş bozuklukları solunum mekaniğini de olumsuz etkiler.

• Diyafragmatik solunum
• Göğüs kafesi mobilizasyonu
• Postürle senkronize nefes egzersizleri

uygulanarak hem postür hem solunum kapasitesi geliştirilir.

Robotik Rehabilitasyonun Duruş Tedavisindeki Yeri

Robotik sistemler duruş bozukluklarının tedavisinde önemli avantajlar sunar.

Robotik rehabilitasyonun katkıları:

• Doğru hareket paternlerini öğretir
• Simetrik kas aktivasyonu sağlar
• Geribildirim ile farkındalık kazandırır
• Egzersiz sırasında hataları anında düzeltir
• Motivasyonu artırır

Özellikle yürüme, denge ve gövde kontrolü eğitiminde etkilidir.

Ergonomi Eğitimi ve Günlük Yaşama Transfer

Tedavi yalnızca merkezle sınırlı kalmamalıdır. Hastaya:

• Doğru oturma ve çalışma pozisyonları
• Bilgisayar ve telefon kullanımı
• Günlük yaşamda doğru duruş alışkanlıkları

öğretilerek kazanımlar kalıcı hâle getirilir.

Robotik Rehabilitasyon Merkezi Olarak Yaklaşımımız

Merkezimizde duruş bozukluklarının tedavisi:

• Detaylı biyomekanik analiz
• Kişiye özel egzersiz planı
• Robotik ve teknolojik destek
• Manuel terapi uygulamaları
• Postür ve ergonomi eğitimi

ile bütüncül olarak ele alınır.

Amacımız yalnızca ağrıyı azaltmak değil; doğru duruş alışkanlıklarını kazandırarak uzun vadeli koruma sağlamaktır.

Sonuç olarak,

Duruş bozukluklarının tedavisinde:

• Erken değerlendirme
• Biyomekanik analiz
• Kişiye özel egzersiz
• Teknoloji destekli rehabilitasyon

bir arada uygulanmalıdır. Bu yaklaşım sayesinde ağrı azalır, fonksiyon artar ve yaşam kalitesi yükselir. Robotik Rehabilitasyon Merkezi, duruş bozukluklarının değerlendirme ve tedavisinde modern teknolojiyle desteklenen bilimsel fizyoterapi yaklaşımları sunmaktadır. Detaylı değerlendirme ve kişiye özel tedavi planı için bizimle iletişime geçebilirsiniz.